W sportowych ngosach bardzo często członkami stowarzyszeń (jako uczestnicy treningów) są dzieci. Wszystko jest jasne i klarowne do momentu kiedy mamy zamiar zwołać walne zebranie członków stowarzyszenia. Czy młodzież też powinna brać w nim udział, czy posiada czynne i bierne prawo wyborcze? Na te pytania szukał odpowiedzi Łukasz Klimczyk pracownik Kancelarii Prawa Gospodarczego i Sportowego Tomasz Dauerman, odpowiedzialny za kompleksową obsługę Klientów związanych ze sportem:
Dzisiejszy artykuł poświecę tematowi, który został zainspirowany przez jednego z naszych stałych czytelników. Osoba ta, jako rodzic dwójki małoletnich sportowców zastanawiała się czy jej dzieci, a zarazem członkowie jednego ze stowarzyszeń o charakterze sportowym powinny być zawiadamiane o zebraniach stowarzyszenia, a jeżeli tak to w jakiej formie, a także jakie przysługują im prawa?
Aby dowiedzieć się kto jest uprawniony do zrzeszania się w stowarzyszeniach należy odwołać się do art. 3 ustawy z dnia 07 kwietnia 1989 r. prawo o stowarzyszeniach (zwana dalej „ustawą”). W świetle przytoczonego przepisu prawo do tworzenia stowarzyszeń przysługuje obywatelom polskim mającym pełną zdolność do czynności prawnych i niepozbawionych praw publicznych. To oznacza, że stowarzyszenie tworzyć stowarzyszenie może obywatel polski mający pełną zdolność do czynności prawnych i niepozbawiony praw publicznych. Jak natomiast wygląda kwestia przynależności do już utworzonego stowarzyszenia?
Kwestie przynależności małoletnich członków stowarzyszenia reguluje natomiast art. 3 ust. 2 ustawy, który stwierdza: „Małoletni w wieku od 16 do 18 lat, którzy mają ograniczoną zdolność do czynności prawnych, mogą należeć do stowarzyszeń i korzystać z czynnego i biernego prawa wyborczego, z tym że w składzie zarządu stowarzyszenia większość muszą stanowić osoby o pełnej zdolności do czynności prawnych.” Z przepisu wyraźnie wynika, iż osoby małoletnie w wieku od 16 do 18 lat mogą być członkami stowarzyszenia i co więcej mogą wybierać i być wybierani, z zastrzeżeniem dotyczącym zarządu stowarzyszenia.
Natomiast jak wygląda możliwość przynależności do stowarzyszeń osób poniżej 16 roku życia? Tę kwestię wprost reguluje ust. 3 omawianego przepisu. Mianowicie: „Małoletni poniżej 16 lat mogą, za zgodą przedstawicieli ustawowych należeć do stowarzyszeń według zasad określonych w ich statutach, bez prawa udziału w głosowaniu na walnych zebraniach członków oraz bez korzystania z czynnego i biernego prawa wyborczego do władz stowarzyszenia. Jeżeli jednak organizacja stowarzyszenia zrzesza wyłącznie małoletnich, mogą oni wybierać i być wybierani do władz tej jednostki.” Jak więc widać osoby poniżej 16 roku życia mogą za zgodą przedstawicieli ustawowych (np. rodziców) należeć do stowarzyszeń według zasad określonych przez dane stowarzyszenie w swoich statutach. Członek taki nie ma jednak prawa do udziału w głosowaniu na walnych zebraniach członków oraz nie może korzystać z czynnego i biernego prawa wyborczego do władz stowarzyszenia. Z zastrzeżeniem, sytuacji gdy organizacja stowarzyszenia zrzesza wyłącznie osoby małoletnie to wówczas mogą oni wybierać i być wybierani do władz tej jednostki.
A więc po pierwsze osoba poniżej 16 roku życia musi uzyskać zgodę swojego przedstawiciela ustawowego. Po uzyskaniu zgody będzie mógł on należeć do danego stowarzyszenia na warunkach określonych przez nie w swoim statucie. Z literalnego brzmienia ust. 3 wynika, iż członek może brać udział w walnych zebraniach członków ale nie ma on jednak na nich prawa głosu. W związku z czym skoro jest jednym z członków stowarzyszenia powinien on zostać powiadomiony zgodnie z przyjętą w danym stowarzyszeniu procedurą o terminie zebrania. Pamiętać jednak należy, iż zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego – ograniczoną zdolność do czynności prawnych mają małoletni, którzy ukończyli lat trzynaści. Osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych może występować w obrocie w dwojaki sposób: albo osobiście (działając samodzielnie lub za zgodą przedstawiciela ustawowego) albo jako osoba reprezentowana przez swojego przedstawiciela ustawowego. To oznacza, że osoba małoletnia członek stowarzyszenia na danym zebraniu stowarzyszenia może być reprezentowany przez swojego rodzica, który będzie działał jako jego przedstawiciel ustawowy. Ponadto osoby poniżej trzynastego roku życia nie mają zdolności do czynności prawnych w związku z czym są oni reprezentowani przez swoich przedstawicieli ustawowych. Najczęściej będą to rodzice małoletniego zgodnie z posiadaną przez nich władza rodzicielską szczegółowo określoną w przepisach kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
Podsumowując, kwestię członkostwa osoby małoletniej należy badać nie tylko pod kątem przepisów ustawy prawo o stowarzyszeniach. Należy również zwrócić uwagę na odpowiednie przepisy kodeksu cywilnego oraz kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Osoba małoletnia, która ukończyła lat trzynaście będzie mogła działać albo osobiście (samodzielnie lub za zgodą przedstawiciela ustawowego) albo poprzez reprezentowanie go przez przedstawiciela ustawowego. Natomiast członek stowarzyszenia, który nie ukończył lat trzynastu reprezentowany jest przez swoich przedstawicieli ustawowych. To oznacza, że wszelkie zawiadomienia o zebraniach powinny być kierowane do przedstawiciela ustawowego członka stowarzyszenia i to przedstawiciel ustawowy na tego rodzaju zebraniach będzie reprezentował członka. W takim zakresie w jakim określają to przepisy prawa o stowarzyszeniach. Wreszcie na końcu należy zwrócić uwagę na przepisy wewnętrzne danego stowarzyszenia tj. statutu, który może szczegółowo określać zasady przynależności małoletnich do stowarzyszenia oraz kwestie proceduralne dotyczące zawiadamiania członków o zebraniach.
źródło: prawosportowe.pl
